មាតិកា

ចំណងជើង                                                       ទំព័រ

សេចក្តីធានាអះអាង.............................................................................................. i

សេចក្តីថ្លែងអំណរគុណ.....................................................................................  iv

មូលន័យសង្ខេប......................................................................................................  v

តារាង......................................................................................................................   vi

តួលេខ....................................................................................................................  vii

រូបភាព...................................................................................................................  viii

អក្សរកាត់............................................................................................................. ix

I. សេចក្តីផ្តើម

       ១.១ លំនាំដើម...............................................................................................  ១

            ១.២ ចំណោទបញ្ហា........................................................................................  ២

            ១.៣ គោលបំណងនៃការស្រាវជ្រាវ................................................................ ៣

            ១.៤ ទំហំ និងដែនកំណត់នៃការស្រាវជ្រាវ....................................................... ៤

            ១.៥ ពន្យល់ពាក្យគន្លឹះ.................................................................................... ៥

II. រំឭកទ្រឹស្តី

       ២.១ សញ្ញាណទូទៅនៃប្រព័ន្ធព័ត៌មាន............................................................. ៦

                    ២.១.១ អ្វីជាបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានវិទ្យា?....................................................... ៦

                    ២.១.២ អ្វីជាប្រព័ន្ធ?................................................................................. ៧

                    ២.១.៣ អ្វីជាព័ត៌មាន?............................................................................. ៧

                    ២.១.៤ អ្វីជាប្រព័ន្ធព័ត៌មាន?.................................................................... ៧

                    ២.១.៥ មុខងារប្រព័ន្ធរបស់ព័ត៌មាន.......................................................... ៧

                    ២.១.៦ សមាសភាពនៃប្រព័ន្ធព័ត៌មាន...................................................... ៨

                    ២.១.៧ សារៈសំខាន់នៃប្រព័ន្ធព័ត៌មាន..................................................... ៨

                    ២.១.៨ អ្វីជាទិន្នន័យ?............................................................................... ៩

                    ២.១.៩ អ្វីជា Data Redundancy?.............................................................. ៩

                    ២.១.១០ អ្វីជា Data Integrity?.................................................................. ៩

                    ២.១.១១ អ្វីជា Data Consistency?.......................................................... ១០

                    ២.១.១២ អ្វីជា Database?....................................................................... ១១

                    ២.១.១៣ អ្វីជា Database Management System(DBMS)......................... ១២

                    ២.១.១៤ អ្វីជា Microsoft Visual Basic.Net2010?................................... ១២

                    ២.១.១៥ អ្វីជា Microsoft Access 2010?................................................. ១២

                    ២.១.១៦ អ្វីជា Front End ?.................................................................... ១២

                    ២.១.១៧ អ្វីជា Back End ? ................................................................... ១២

            ២.២ វិធីសាស្រ្តក្នុងការកសាងប្រព័ន្ធ............................................................ ១៣

                    ២.២.១.................................................................................................. ១៣

            ២.៣ ដំណាក់កាលរបស់វដ្តកសាងប្រព័ន្ធ..................................................... ១៣

                    ២.៣.១ ការរៀបចំផែនការប្រព័ន្ធ........................................................... ១៤

                    ២.៣.២ ការវិភាគប្រព័ន្ធ......................................................................... ១៤

                    ២.៣.៣ ការកសាងប្រព័ន្ធ..................................................................... ១៤

                    ២.៣.៤ ការអនុវត្តប្រព័ន្ធ........................................................................ ១៤

                    ២.៣.៥ ការថែទាំប្រព័ន្ធ......................................................................... ១៥

            ២.៤គំរូនៃតម្រូវការ....................................................................................... ១៥

                    ២.៤.១ System Analysis ....................................................................... ១៥

                    ២.៤.២ ទិន្នន័យនៃតម្រូវការ.................................................................. ១៥

                               ២.៤.២.១ Inputs......................................................................... ១៥

                              ២.៤.២.២ Outputs....................................................................... ១៥

                               ២.៤.២.៣ Processes................................................................... ១៥

                    ​           ២.៤.២.៤ Performance............................................................... ១៥

                    ​           ២.៤.២.៥ Control....................................................................... ១៥

                    ២.៤.៣ វិធីសាស្រ្តស្វែងរកទិន្នន័យ........................................................ ១៥

                    ២.៤.៤ ការសម្ភាសន៍............................................................................ ១៥

                               ២.៤.៤.១ ការកំណត់មនុស្សដើម្បីធ្វើការសម្ភាសន៍..................... ១៦

                               ២.៤.៤.២ ការបង្កើតគោលបំណងសម្រាប់សម្ភាសន៍.................. ១៦

                               ២.៤.៤.៣ ការបង្កើតសំណួរ....................................................... ១៦

                               ២.៤.៤.៤ ការរៀបចំពេលវេលាសម្រាប់សម្ភាសន៍...................... ១៦

                               ២.៤.៤.៥ ដំណើរការកិច្ចសម្ភាសន៍............................................. ១៦

                               ២.៤.៤.៦ ការកត់ត្រាពេលវេលាធ្វើកិច្ចសម្ភាសន៍....................... ១៧

                               ២.៤.៤.៧ ការវាយតម្លៃទៅលើការសម្ភាសន៍............................. ១៧

            ២.៥​ Data and Process Modeling.................................................................. ១៨

                    ២.៥.១ Data Flow Diagram (DFD)........................................................ ១៨

                              ២.៥.១.១ Process Symbol........................................................... ១៩

                              ២.៥.១.២ Data Flow Symbol....................................................... ១៩

                              ២.៥.១.៣ Data Store Symbol...................................................... ១៩

                              ២.៥.១.៤ External Entity Symbol............................................... ២០

           

            ២.៦ Entity Relationship Diagram (ERD)...................................................... ២១

                    ២.៦.១ Entity........................................................................................ ២១

                    ២.៦.២ Field......................................................................................... ២១

                    ២.៦.៣ Record..................................................................................... ២១

                    ២.៦.៤ Primary Key............................................................................. ២២

                    ២.៦.៥ Candidate Key.......................................................................... ២២

                    ២.៦.៦ Foreign Key.............................................................................. ២២

            ២.៧ Relationships...................................................................................... ២៣

                    ២.៧.១ One-to-One Relationships ....................................................... ២៤

                    ២.៧.២ One-to-Many Relationships .................................................... ២៤

                    ២.៧.៣ Many-to-Many Relationship ................................................... ២៥

            ២.៨ Normalization​...................................................................................... ២៦

                    ២.៨.១ First Normal  Form................................................................... ២៧

                    ២.៨.២ Second Normal Form............................................................... ២៧

                    ២.៨.៣ Third Normal Form.................................................................. ២៨

III. វិធីសាស្ត្រស្រាវជ្រាវ

       ៣.១ ប្រភទទិន្នន័យ និងបច្ចេកទេសប្រមូលទិន្នន័យ..................................... ២៩

                    ៣.១.១ ប្រភេទទិន្នន័យ......................................................................... ២៩

                               ៣.១.១.១ ទិន្នន័យចម្បង........................................................... ៣០

                               ៣.១.១.២ទិន្នន័យបន្ទាប់បន្សំ..................................................... ៣១

                    ៣.១.២ បច្ចេកទេសប្រមូលទិន្នន័យ...................................................... ៣២

            ៣.២ ការវិភាគ និងគម្រោងរៀបចំប្រព័ន្ធ..................................................... ៣៣

                    ៣.២.១ ការវិភាគប្រព័ន្ធ........................................................................ ៣៤

                    ៣.២.២ គម្រោងរៀបចំប្រព័ន្ធ............................................................... ៣៤

IV. លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវ

       ៤.១ Tables Properties.................................................................................. ៣៥

            ៤.២ Form ................................................................................................... ៣៥

            ៤.៣ Report ................................................................................................ ៣៦

V. ការពិភាក្សា

       ៥.១ គុណវិបត្តិប្រព័ន្ធចាស់.................................................................................

            ៥.២ គុណសម្បត្តិរបស់ប្រព័ន្ធថ្មី..........................................................................

VI. សេចក្តីសន្និដ្ឋាន និងអនុសាសន៍

       ៦.១ សេចក្តីសន្និដ្ឋាន.........................................................................................

            ៦.២ អនុសាសន៍................................................................................................

ឯកសារយោង

ឧបសម្ព័ន្ធ

សេចក្តីថ្លែងអំណរគុណ

            យើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នា សូមលំអោនកាយថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាវជ្រៅ និងខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតចំពោះលោកប្រធានអង្គការសាលារៀនកម្ពុជា ដែលអនុញ្ញាត ដល់ក្រុមយើងខ្ញុំបានចុះទៅធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងសូមអគុណចំពោះ បុគ្គលិកទាំងអស់ ដែលបានចំនាយពេលវេលាដ៏មានតម្លៃក្នុងការផ្តល់ទិន្នន័យ និងឯសារ រួមទាំងបទសម្ភាសន៍ដែលធ្វើឪ្យសារណាយើងខ្ញុំទទួលបានជោគជ័យ។

            យើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នាសូមរំព្ញកគុណដល់អ្នកមានគុណទាំងពីរដែលបានចំនាយ អស់ ទាំងកាយចិត្ត ពេលវេលា និងទ្រព្យសម្បត្តិដើម្បីឧបត្ថម្ភ ទំនុកបម្រុងដល់យើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នាបានចូលសិក្សាតាំងពីកុមារភាព រហូតដល់បានបញ្ចប់ការសិក្សាដោយទទួលបានជោគ ជ័យ ។

            ក្រុមនិសិ្សតយើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នា សូមថ្លែងអំណរគុណ និង​គោរពដឹងគុណចំពោះ លោកសាស្រ្តាចារ្យ​ កាំង ចន្ថា ដែលលោកបានចំនាយពេលវេលាដ៏មានតំលៃក្នុងការផ្តល់​ គំនិតយោបល់ រៀបរៀង និងកែសម្រួលរាល់កំហុសឆ្គងតាំងពីថ្ងែចាប់ផ្តើមរហូតដល់ថ្ងៃបញ្ចប់សារណា ដោយទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងល្អប្រសើរ។

            ចុងក្រោយ យើងខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណដល់សាស្រ្តាចារ្យ និងបុគ្គលិកនៅក្នុង សាកលវិទ្យាល័យ បៀលប្រាយសាខាខេត្តសៀមរាបទាំងអស់​ ដែលបានផ្តល់គំនិតល្អៗ និងជួយដោះស្រាយបញ្ហាដែលមានក្នុងពេលសិក្សា និងសូមបួងសួងដល់វត្ថុស័ក្កសិទ្ធដែលមាន នៅក្នុងលោក សូមជួយថែរក្សាអ្នកទាំងអស់គ្នា សមប្រកបតែសេចក្តីសុខគ្រប់ ប្រការ​ និងទទួលបានជោគជ័យគ្រប់ភារកិច្ច គ្រប់ពេលវេលា។

                                          
មូលន័យសង្ខេប

 

បច្ចុប្បន្ន​​ វិស័យព័ត៌មានវិទ្យាបាន និងកំពុងរីកចម្រើន­ឥតឈប់ឈរ ក្នុងនោះដែរប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោក កំពុងតែពេញនិយមក្នុងការចាប់យកវិស័យព័ត៌មានវិទ្យា មកប្រើប្រាស់ស្ទើរតែគ្រប់វិស័យទាំងអស់។ ដោយសព្វថ្ងៃប្រទេសកម្ពុជាយើងក៍មានការ រីកចម្រើនផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យានេះគួរឲ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ។

ដោយមើលឃើញថានៅអង្គរការសាលារៀនកម្ពុជា សាខា២ខខេត្តសៀមរាប បានធ្វើការដោយដៃដើម្បីគ្រប់គ្រងពិន្ទុ និងព័ត៌មានសិស្សធ្វើអោយមានភាពយឺតយ៉ាវ និងការរក្សាពិន្ទុសិស្ស និងព័ត៌មានសិស្សតាមកម្មវិធី ម៉ៃក្រូសូសអ៊ិចសែល (Microsoft Word and Exec) ដើម្បីរៀមចំទិន្ន័យផង និងព័ត៌មានទាំងឡាយដែលពុំទាន់គ្រប់គ្រាន់ ពេញលេញជា ព័ត៌មានទេ។

ដោយសារតែមានលក្ខណៈខ្វះខាតក្នុងការគ្រប់គ្រង់ពិន្ទុ និងព័ត៌មានសិស្ស ដូច្នេះហើយ ទើបក្រុមយើងខ្ញុំធ្វើសំណូមពរដល់លោកប្រធានអង្គរការសាលារៀនកម្ពុជា រៀបចំបង្កើតប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងពិន្ទុ​ និង​ព័ត៌មានសិស្សសិក្សាធ្វើជាប្រធានបទសម្រាប់ជាសារណា បញ្ចប់ឆ្នាំសិក្សារបស់ខ្ញុំ។ នៅក្នុងការបង្កើតប្រព័ន្ធថ្មី នេះឡើង​ ក្រុមយើងខ្ញុំបានជ្រើសយក បច្ចេកវិទ្យាមួយចំនួនមកប្រើដូចជា៖

- Microsoft Visual Studio 2010 ជា Front End គឺជាផ្ទាំងការងារសម្រាប់អ្នកប្រើ                               ប្រាស់ (Users) បញ្ចូលទិន្នន័យ​ និងបង្ហាញទិន្នន័យ។

- Microsoft SQL Server 2008 ជា Back End សម្រាប់រក្សាទុក​​ និង​គ្រប់គ្រងទិន្នន័យ យកមកប្រើប្រាស់។

- Crystal Report Application មកធ្វើជារបាយការណ៍។

II  .រំឮកទ្រឹស្តី

            ២.១ សញ្ញាណទូទៅនៃប្រព័ន្ធព័ត៌មាន

ប្រព័ន្ធព័ត៌មាន មានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ដើម្បីបានជោគជ័យស្ថាប័ន និងក្រុមហ៊ុនពាណិជ្ជកម្មសម័យទំនើបយើងនេះ។ ប្រព័ន្ធព័ត៌មានថ្មីទាំងនោះ ក៏ត្រូវតែមានការកសាងឪ្យបានរឹងមាំដើម្បីឪ្យមានការប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំងក្លា។

            ២.១.១ អ្វីជាបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានវិទ្យា?

បច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានវិទ្យា (Information Technologie) គឺជាការរួមបញ្ចូលរវាង​Hardware, Software  និង Telecommunication System ដែលបង្កើនលទ្ធភាពដើម្បីជួយទ្រទ្រង់ ដល់កិច្ចដំណើរការពាណិជ្ជកម្ម បង្កើនផលិតភាព និងអាចជួយដល់អ្នកគ្រប់គ្រងក្នុងការសម្រេចចិត្តណាមួយ(KAING CHANTHA)។

            ២.១.២ អ្វីជាប្រព័ន្ធ?

            ប្រព័ន្ធ​ គឺជាសំនុំនៃសមាសភាគជាប់ពាក់ព័ន្ធគ្នា ប្រើប្រាស់សម្រាប់បង្កើតលទ្ធផល ជាកលាក់ណាមួយ។​ ឧទាហរណ៍ៈ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងម៉ាស៊ីនឡាន,  ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងពិន្ទុ និងព័ត៌មានសិស្ស។ លើសពីនេះទៀតគ្រប់ប្រព័ន្ធទាំងអស់តែងតែត្រូវការទំរង់ក្នុងការបញ្ចូល ទិន្នន័យដូចជា ប្រព័ន្ធម៉ាស៊ីនឡានទទួលទិន្នន័យនៅពេលគេជាន់លើឈ្នាន់ល្បឿន ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងពិន្ទុ និងព័ត៌មានសិស្ស ទទួលបានទិន្នន័យបាន​ ដូចជាពិន្ទុសិស្ស ព័ត៌មានសិស្ស រួមមានបាយការណ៍ផងដែល។

២.១.៣ អ្វីជាព័ត៌មាន?

ព័ត៌មាន (Information) គឺជាទិន្នន័យដែលយើងបានបកស្រាយ ប្ញភាគរួច វាមានន័យគ្រប់គ្រាន់ និងមានប្រយោជន៍ក្នុងការស្រាវជ្រាវ ប៉ុន្តែព័ត៌មាននេះនឹងក្លាយទៅជាទិន្នន័យវិញនៅពេលដែលវាត្រូវបានគេយកមកប្រើប្រាស់សម្រាប់ការស្រាវជ្រាវមួយផ្សេង ទៀត (​ព្រំ សុភាណុច2011, p. 31) ។

២.១.៤ អ្វីជាប្រព័ន្ធព័ត៌មាន?

ប្រព័ន្ធព័ត៌មានមិនមែនជាវត្ថុតែមួយទេ ប៉ុន្តែវាជាបណ្តុំវត្ថុដែលធ្វើការរួមគ្នាយ៉ាង ជិតស្និតហើយវត្ថុទាំងនោះគេហៅថា សមាសធាតុនៃប្រព័ន្ធដែលរាប់បញ្ចូលបរិក្ខាជាច្រើន ដូចជា កុំព្យួទ័រ ការណែនាំប្រើប្រាស់បរិក្ខាផ្សេងៗ  Facts ​រក្សាទុកនីក្នុងប្រព័ន្ធមនុស្សដើម្បី ប្រតិបត្តិប្រព័ន្ធ និងនីតិវិធីដែលមនុស្សត្រូវគោរពតាម។ សមាសភាពជាច្រើនធ្វើការជាមួយ គ្នាដើម្បីផ្តល់ព័ត៌មានប្រើប្រាស់សម្រាប់ប្រតិបត្តិការប្រចាំថ្ងៃ និងការគ្រប់គ្រងចំពោះក្រុមហ៊ុន។អោយឪ្យខ្លីហើយច្បាស់ ប្រព័ន្ធព័ត៌មានគឺជាបណ្តុំសមាសភាព ដែលបានធ្វើការជា មួយគ្នា ដើម្បីផ្តល់ព័ត៌ជួយប្រតិបត្តិ និងគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន។

ប្រព័ន្ធព័ត៌មាន មានការបញ្ចូលដោយកុំព្យួទ័រ  ឬអាចអត់ ឧទាហររណ៍ៈ Address book គឺជាប្រព័ន្ធព័ត៌មានមួយដែរ ប្រើសម្រាប់បំពេញអាស្រ័យដ្ឋាន ​និងលេខទូរស័ព្ទ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយប្រព័ន្ធព័ត៌មានភាគច្រើនតែងតែបញ្ចូលដោយកុំព្យួទ័រ ​ដែលគេ 

ឪ្យឈ្មោះថាប្រព័ន្ធព័ត៌មានប្រើប្រាស់កុំព្យួទ័រ Computer Information System (CIS) ប៉ុន្តែយើងតែងតែ ប្រើពាក្យប្រព័ន្ធព័ត៌មាន សំដៅទីលើប្រព័ន្ធព័ត៌ប្រើប្រាស់កុំព្យួទ័រជានិច្ច  ដូច្ចេះពាក្យទាំង ២ នេះអាចប្រើប្រាស់ ជំនួសគ្នាបាន (KAING CHANTHA2009 ,pp. 2-3)។

២.១.៥ មុខងារបស់ប្រព័ន្ធព័ត៌មាន

មុខងារបស់ប្រព័ន្ធព័ត៌ចែកជា៤ ប្រព័ន្ធគឺ Input Function, Storage Function, Processing Function, និង Output Function។ Facts ដែលចូលទៅកាន់ប្រព័ន្ធគឺ Input Data និង​ Input function ទទួល Input Data ពីខាងក្រៅ។ Storage function នៃប្រព័ន្ធរក្សា Input Data ជាមួយទិន្នន័យរក្សាទុក ផ្សេងទៀត និងទាញយកទិន្នន័យរក្សាទុកនោះវិញ ​នៅពេល ប្រព័ន្ធត្រូវការ។ Processing Function នៃប្រព័ន្ធគណនា និង Manipulate (edit) input and stored data ។ ចុងក្រោយ   Output function នៃប្រព័ន្ធបង្កើតលទ្ធផលដំណើរការ សម្រាប់ប្រើប្រាស់នៅខាងក្រៅប្រព័ន្ធ ហើយលទ្ធនេះគេហៅថា information ឬOutput data (KAING CHANTHA 2009, p. 5) ។